Vaak wordt beweerd dat de oorzaken van eczeem niet helemaal duidelijk zijn. Toch hebben wij op basis van een groot aantal wetenschappelijke studies wel degelijk diverse oorzaken van eczeem weten te identificeren.
Het heeft veel tijd en moeite gekost, maar uiteindelijk hebben we 11 mogelijke oorzaken van eczeem achterhaald.
Eczeem gaat gepaard met roodheid, bulten, vochtblaasjes en vochtafscheiding (natten). Vaak zien we ook wondjes, krabsporen, littekens en hevige jeuk. Het is daarom niet verwonderlijk dat deze vervelende huidaandoening ons echt tot wanhoop kan drijven.
Om te begrijpen hoe eczeem bij kinderen of volwassenen het best behandeld kan worden, is het van belang te weten welke factoren kunnen bijdragen aan het ontwikkelen, instandhouden en verergeren van eczeem en de bijbehorende symptomen.
Daarom zetten wij de 11 mogelijke oorzaken van eczeem in dit artikel zo goed mogelijk op een rijtje. Sommige oorzaken zullen we in aparte artikelen verder uitdiepen.
Eczeem oorzaak 1: Erfelijke aanleg voor een tekort aan een huideiwit en een overgevoelig immuunsysteem (inside-out theorie)
De aanleg voor eczeem – en de primaire oorzaak – begint al nadat het zaadje het eitje heeft bevrucht en de embryo begint te groeien! Zogenaamd atopisch of constitutioneel eczeem wordt namelijk erfelijk – via het DNA – overgedragen en kan al snel na de geboorte tot uiting komen.
Veel mensen met eczeem een hebben een mutatie van het gen dat de productie van het huideiwit filaggrine (filament aggregating protein) aanstuurt. Hierdoor ontstaat een tekort aan dit eiwit in de huid, wat weer leidt tot:
- een verzwakte huidbarrière;
- een uitgedroogde huid.
Door de verstoorde huidbarrière kunnen water en voedingstoffen van binnenuit naar buiten ontsnappen.
Andersom kunnen irriterende stoffen, micro-organismen en allergenen gemakkelijker van buitenaf de verzwakte, uitgedroogde huid binnendringen en ongewenste ontstekingsreacties veroorzaken.
Dit maakt de huidbarrière nog zwakker en de huid nog droger!
Andere genen zijn weer betrokken bij het ontstaan van het overgevoelige afweersysteem bij eczeem. Bij mensen die een erfelijke aanleg hebben voor eczeem (en vaak ook te kampen hebben met allergieën) reageert het immuunsysteem overgevoelig op de binnendringers.
Dergelijke mutaties (afwijkingen) in verschillende genen maken de kans op het krijgen van atopisch eczeem zeer groot. De oorzaak van deze erfelijke vorm van eczeem komt dus van ‘binnenuit’. Dit is de inside-out-theorie.
Lees meer: Atopisch eczeem en de waarheid achter 2 erfelijke oorzaken (inside-out-theorie).
Eczeem oorzaak 2: Geboorte via een keizersnede
Er is een duidelijk verband tussen een ongunstige, minder diverse darmflora en eczeem. Een verstoorde darmflora houdt namelijk een continue laaggradige ontsteking* (Engels: low grade inflammation) in het lichaam en in de huid in stand, en daarmee ook een op hol geslagen immuunsysteem.
(*Laaggradige ontsteking is een milde, sluimerende ontsteking die nauwelijks in het bloed aantoonbaar is. Bij een laaggradige ontsteking is het immuunsysteem continu een beetje geactiveerd.)
Een ongunstige darmflora kan al beginnen bij de geboorte.
Bij vaginale geboorten komen baby’s ruimschoots in aanraking met de micro-organismen die aanwezig zijn in de vagina van de moeder (met name met Lactobacillus).
Bevallingen via een keizersnede daarentegen leiden in de regel tot een lagere diversiteit van de darmflora en minder gunstige bacteriestammen.
Eczeem oorzaak 3: Flesvoeding in plaats van borstvoeding
Na de geboorte kunnen de eerste maanden als baby bepalend zijn voor de kans op astma, allergie en eczeem.
Vergeleken met flesvoeding leidt borstvoeding namelijk tot een meer diverse darmflora, met onder meer Lactobacillus en Bifidobacterium.
Dit ontdekten wetenschappers van het Duke Universitair Medisch Centrum in de VS, die hun onderzoek presenteerden in het blad Current Nutrition & Food Science.
De onderzoekers ontdekten dat de bacteriën in moedermelk aan elkaar kleven en zodoende een zogenaamde biofilm vormen. Deze dunne laag bacteriën dient als schild tegen ziekteverwekkers en infecties.
Eczeem oorzaak 4: Droge huid en verzwakte mechanische huidbarrière door invloeden van buitenaf (outside-in theorie)
Eczeem komt ook voor bij kinderen en volwassenen die geen erfelijke aanleg voor eczeem hebben. Hun eczeem komt ‘van buitenaf’, namelijk door stoffen waarmee ze in aanraking komen en waarvoor ze allergisch zijn, bijvoorbeeld nikkel. Ook zitten er stoffen in onder andere shampoo, zeep en afwasmiddel die de huid kunnen irriteren.
Dit is de outside-in-theorie, waarbij het oorspronkelijke defect in de huidbarrière zit.
Als de huid vaak met deze irriterende stoffen in aanraking komt, wordt de huid steeds schraler en ruwer. Uiteindelijk ontstaat contacteczeem. Hierbij speelt persoonlijke aanleg (erfelijkheid) nauwelijks een rol. Daarom kan vrijwel iedereen dit type eczeem krijgen.
Lees meer: Contacteczeem en eczeem op handen (outside-in-theorie).
De primaire oorzaak van contacteczeem is een verstoring van de huidbarrière door irriterende en allergene stoffen. Hierop volgen:
- sensibilisatie (het herkennen van een specifiek allergeen en de steeds heftigere reactie erop door het immuunsysteem),
- ontsteking,
- een verstoorde ontwikkeling van de huidcellen,
- abnormale groei van de opperhuid.
Erfelijke aanleg (atopisch eczeem) of niet (contacteczeem):
Reverta eczeemcrème bevat natuurlijke ingrediënten die de natuurlijke huidbarrière van u of uw kind versterken en ervoor zorgen dat de eczeemgevoelige huid meer vocht vasthoudt, zoals vitamine E en Centella Asiatica. Bovendien vormen verschillende voedende vetzuren in Reverta eczeemcrème een beschermende barrière over de eczeemgevoelige huid.
Eczeem oorzaak 5: Een verstoorde huidflora en verzwakte bacteriële huidbarrière
Onze huid is bedekt met bacteriën en andere microben als onderdeel van onze normale huidflora. Deze bacteriële huidbarrière beschermt onze huid normaal gesproken tegen infectie en ontsteking.
Maar als die barrière verzwakt is, zorgt de verhoogde blootstelling aan bepaalde “slechte” micro-organismen voor problemen, zoals eczeem.
Onze natuurlijke huidbarrière en daarmee het immuunsysteem van onze huid moet dus zo sterk mogelijk zijn om onze huidflora in balans te houden en ontstekingen te voorkomen.
Een belangrijke voorwaarde voor een gezonde (bacteriële) barrière en een sterk immuunsysteem met voldoende bescherming tegen micro-organismen is de zuurgraad (pH-waarde) van de huid. Gezonde huid is zuur: de pH-waarde ligt tussen 4 en 6.
Het defect in de huidbarrière bij eczeem kan veranderingen in de pH-waarde van de huid veroorzaken.
De pH-waarde van de huid bij mensen met atopisch eczeem blijkt vaak verhoogd te zijn. Hierdoor kunnen “slechte” bacteriën de overhand krijgen en de immuunrespons verhevigen.
Deze situatie houdt kinderen en volwassenen met eczeem gevangen in een vicieuze cirkel:
(verzwakte mechanische huidbarrière →) verhoogde pH-waarde van de huid → verstoring van de microflora → verzwakte bacteriële huidbarrière → nog meer allergenen/irriterende stoffen dringen de huid binnen → meer infectie → overreactie immuunsysteem → meer ontsteking → verzwakte huidbarrière → etc. etc.
De bacterie Staphylococcus aureus, meestal afgekort tot S. aureus, is de meest voorkomende oorzaak van huidinfecties en kan ook eczeem uitlokken dan wel verergeren. Nieuwsgierig hoe deze stafylokokken dat doen? Lees er alles over in dit artikel.
Het behoud van de normale pH-waarde van de huid is cruciaal om de populatie “slechte” bacteriën zoals stafylokokken te onderdrukken en eczeem succesvol te behandelen.
Reverta eczeemcrème bevat melkzuur en verlaagt daarmee de zuurgraad naar een gezonde waarde, zodat eczeem bestreden wordt en nieuwe uitbraken worden voorkomen.
Eczeem oorzaak 6: Tekort aan voedingsstoffen in onze voeding en op de huid
Voedingsstoffen in het algemeen spelen een belangrijke rol bij een goed werkend immuunsysteem. Een tekort aan bepaalde voedingsstoffen wordt in verband gebracht met eczeem en andere ontstekingsaandoeningen.
Volgens wetenschappelijk onderzoek zijn het specifiek de volgende voedingsstoffen waarvan tekorten kunnen bijdragen aan de ontwikkeling van eczeem:
- Vitamine A. Deze vitamine is niet alleen belangrijk voor een optimale immuunfunctie, maar speelt ook een grote rol bij het herstel en de vernieuwing van huidcellen.
- Vitamine D. Talrijke studies hebben aangetoond dat vitamine D-tekorten vaker voorkomen bij mensen met eczeem.
- Vitamine E. Noodzakelijk om de droge, eczeemgevoelige huid goed gehydrateerd te houden en jeukende en bloedende wonden veroorzaakt door overmatig krabben te helpen genezen.
- Omega 3-vetzuren. Essentiële vetzuren zoals Omega-3 maar ook Omega-6 kunnen huidaandoeningen zoals eczeem op twee manieren verbeteren. Ten eerste als natuurlijke ontstekingsremmer, en ten tweede als voeding voor gezonde huidcellen.
- Zink. Een tekort aan zink leidt tot allerlei gezondheidsproblemen, allergieën en huidaandoeningen, waaronder eczeem.
Reverta eczeemcrème is rijk aan vitamines en andere voedingsstoffen die oorzaken en symptomen van eczeem helpen bestrijden, zoals vitamine A en E, maar ook esters van kaneelzuur en andere ontstekingsremmende voedingsstoffen. Ook de omega 3- en omega 6-vetzuren linolzuur, alfa-linoleenzuur en oliezuur in Reverta eczeemcrème zijn bewezen effectief tegen eczeem.
Lees meer: Eczeem en voeding.
Eczeem oorzaak 7: Verhoogde blootstelling aan gifstoffen
Er zitten giftige stoffen in de lucht, het water, de bodem, het voedsel, cosmetica, huidverzorgingsproducten*, meubels en zelfs kleding. Blootstelling aan deze gifstoffen kan de werking van het immuunsysteem rechtstreeks aantasten. Het gaat met name om de manier waarop immuuncellen zich ontwikkelen en hoe ze functioneren.
*De huidverzorging van Reverta is echter vrij van schadelijke ingrediënten. Veelgebruikte ingrediënten in huidverzorgingsproducten als parfum en parabenen (conserveringsmiddelen) staan erom bekend is dat ze de huid kunnen irriteren en de huidbarrière verzwakken. Daarom kiest Reverta er bewust voor deze ingrediënten niet te gebruiken in haar eczeemcrème.
Onze kinderen worden meer dan ooit blootgesteld aan chemicaliën. Bovendien hebben kinderen een snellere stofwisseling dan volwassenen. Hun lichaam absorbeert meer gifstoffen dan volwassenen en heeft meer moeite om deze gifstoffen af te voeren.
Deze overbelasting met giftige stoffen kan een immuunreactie opwekken en bijdragen aan eczeem, allergieën en astma:
Verhoogde blootstelling aan gifstoffen → verstoord immuunsysteem → overdreven reactie op allergenen, antigenen en irriterende stoffen die de huid binnendringen → ontsteking → verzwakte huidbarrière → eczeem
Eczeem oorzaak 8: Een verstoorde darmflora, veroorzaakt door te weinig vezels, teveel simpele koolhydraten en langdurige stress
Heeft u wel eens gehoord van de “darm-huid-connectie” (Engels: gut-skin axis)?
Deze term wijst op een onmiskenbare relatie tussen de gezondheid van onze darmflora en de gezondheid van onze huid.
De darm-huid-connectie houdt in dat de darmflora met de huid communiceert. Dit geschiedt via complexe interacties met het immuunsysteem om ontstekingen te reguleren.
Er is een duidelijk verband gevonden tussen een ongunstige, minder diverse darmflora (met overgroei van “slechte” bacteriën, schimmels of gist) en eczeem.
Dat zit zo:
Een verstoorde darmflora houdt een op hol geslagen immuunsysteem in stand, en daarmee ook een continue “laaggradige” (sluimerende) ontsteking in het lichaam én in de huid.
Een dieet rijk aan volwaardige voeding met veel oplosbare vezels helpt de slijmbarrière van de darm dik en gezond te houden. Het standaard westerse dieet kan die beschermende darmbarrière echter aantasten.
Bacteriën hebben in het algemeen de voorkeur voor koolhydraten boven eiwitten en vetten als primaire energiebron.
Het is dus verstandig om je consumptie van simpele koolhydraten (suiker) en zetmeel te beperken. Onverteerbare koolhydraten (vezels) zijn echter wél belangrijk voor het goed functioneren van de darmen en dus voor het immuunsysteem. Eet dus zoveel mogelijk onbewerkte voeding in plaats van westerse gemaksvoeding.
Andere oorzaken van een verstoorde darmflora die kunnen bijdragen aan eczeem zijn: langdurig gebruik van maagzuurremmers, alcohol, antibiotica, corticosteroïden, anticonceptiepil, maar ook langdurige stress, bijnieruitputting, trage schildklier, verminderde werking van de spieren in de dunne darm en/of het ventiel tussen dunne en dikke darm, divertikels (zakvormige uitstulpingen in de darm), en vervuiling van voedsel met zware metalen en bestrijdingsmiddelen.
Meer weten? Lees ons artikel Eczeem en darmen over de relatie tussen de darmflora en huidaandoeningen zoals eczeem.
Er is een sterk verband is tussen een gezonde darmflora en een gezonde huidflora (zie oorzaak 5). Steeds beter beseffen we dat wie goed voor zijn of haar buik zorgt, ook goed voor de huid zorgt.
Eczeem oorzaak 9: Een lekkende darm, veroorzaakt door glutenintolerantie, langdurig gebruik van geneesmiddelen en alcohol
We zagen al dat onze darmflora via complexe interacties met ons immuunsysteem “communiceert” en ontstekingen reguleert (darm-huid-connectie). Zodoende heeft onze darmflora een indirect effect op de gezondheid van onze huid.
Maar de darmflora kan ook een directer effect op de huid hebben:
Hoe zit dat?
De darmwand van de dunne en dikke darm bestaat uit een enkele, dunne laag cellen die de darminhoud scheiden van de bloedvaten. De darmwand fungeert als barrière en bepaalt welke stoffen mogen worden toegelaten tot je bloedsomloop om te worden getransporteerd naar je organen (inclusief je huid), en welke niet.
In je darmwand zitten kleine openingen. Deze worden tight junctions genoemd. Je kunt ze vergelijken met de gaatjes van een zeef. Ze laten water en voedingsstoffen door, maar blokkeren de doorgang van te grote brokken onverteerde voedselresten en schadelijke stoffen.
Als je een lekkende darm hebt, wordt het slijmvlies van de darmwand steeds meer beschadigd door kleine ontstekingen. Daardoor kunnen bovendien de “goede” darmbacteriën steeds minder goed aanhechten, zodat ook de bacteriële barrière verzwakt.
Hierdoor worden de tight junctions van de darm steeds losser en wordt de darm steeds “lekker”. Sommige gaatjes van de “zeef” zijn te groot geworden. Met andere woorden: de doorlaatbaarheid van de darm voor ongewenste stoffen wordt steeds groter.
Zo beland je ongemerkt in een vicieuze cirkel waarbij de kwaliteit van de darmwand steeds verder achteruit gaat en er steeds meer ongewenste openingen in de darmwand ontstaan.
Het gevolg van de lekkende darm is dat er letterlijk meer ongewenste stoffen door de darmwand passeren en de bloedbaan in sijpelen: stoffen die niet in de bloedbaan thuishoren maar normaliter via de ontlasting het lichaam zouden moeten verlaten of nog niet klaar zijn om te worden opgenomen. Denk hierbij aan onverteerde voedselresten, gifstoffen, bacteriën, parasieten, schimmels en andere ziekteverwekkers.
Vervolgens verspreiden deze ongewenste stoffen zich door je hele lichaam tot in je huid en andere organen. Het immuunsysteem reageert daar heftig op en gaat overuren draaien, in een poging al deze “indringers” weg te werken. Dit veroorzaakt (chronische) ontstekingsreacties.
Deze continue overbelasting van je immuunsysteem kan leiden tot voedselovergevoeligheden, vooral voor gluten en zuivel. Daarnaast kunnen er auto-immuunreacties ontstaan waarbij je lymfocyten ook je eigen weefsel aanvallen. Dit kan huidaandoeningen als acne en eczeem veroorzaken en verergeren.
Een ander gevolg van een lekkende darm is dat nuttige en noodzakelijke voedingsstoffen minder goed door je lichaam worden opgenomen. Hierdoor kunnen tekorten ontstaan met alle gevolgen van dien voor je gezondheid en je huid. Zie ook oorzaak 6.
We weten nu dat een lekkende darm eczeem en andere problemen kan veroorzaken en verergeren. Maar wat zijn dan de oorzaken van een lekkende darm?
In principe dragen alle oorzaken van een verstoorde darmflora (zie oorzaak 8) ook bij aan een lekkende darm, in het bijzonder langdurig gebruik van maagzuurremmers, langdurige stress en overmatige consumptie van alcohol.
Daarnaast kent het lekkende-darm-syndroom de volgende specifieke oorzaken: glutenintolerantie, overmatig gebruik van ontstekingsremmende/pijnstillende geneesmiddelen zoals ibuprofen en diclofenac, een Candida-infectie (overgroei van gistachtige schimmels), een tekort aan spijsverteringsenzymen die uitgescheiden worden door de alvleesklier (alvleessappen), en slecht kauwen.
Eczeem oorzaak 10: Overconsumptie van anti-nutriënten zoals lectine, saponine en solanine
“fyto-toxines”. Dit zijn gifstoffen die planten aanmaken om zichzelf te beschermen tegen vraat door insecten, dieren en mensen.
Granen, peulvruchten en planten van de nachtschadefamilie (tomaat, paprika, aardappel) bevatten een heel scala aan dergelijke anti-nutriënten.
Problematisch is de blokkade van zink door het anti-nutriënt fytinezuur in brood. Een tekort aan zink leidt tot allerlei problemen, waaronder huidproblemen zoals rosacea en eczeem. Volkorenbrood bevat 28 keer zoveel fytinezuur als zink, waardoor dit belangrijke mineraal – dat (ook) essentieel is voor een gezonde conditie van de huid – grotendeels onbenut in het riool verdwijnt.
We noemden gluten al als een van de mogelijke oorzaken van het lekkende-darmsyndroom (zie oorzaak 9). Recente wetenschappelijke studies brengen glutenintolerantie steeds meer in verband met huidziektes zoals psoriasis en eczeem.
Maar ook saponinen, lectines en andere anti-nutriënten kunnen bijdragen aan een lekkende darm en dus aan eczeem door de darmwand te irriteren en te beschadigen.
Voordat deze anti-nutriënten in de dikke darm aankomen, hebben ze veel tijd gehad om in de vele bochten van de dunne darm tegen de cellen aan te schuren en bij te dragen aan het lekkende-darm-syndroom.
Hoewel de kans dat één enkel anti-nutriënt op zichzelf een lekkende darm veroorzaakt misschien niet heel groot is, is er wel een cumulatief risico als je de impact van verschillende anti-nutriënten of allergenen bij elkaar optelt.
Saponinen zoals alfa-tomatine in (onrijpe) tomaten, maar ook andere anti-nutriënten zoals lectines, kunnen witte bloedcellen stimuleren om ontstekingsbevorderende cytokinen af te geven. Cytokinen zijn de chemische boodschappers die je witte bloedcellen de opdracht geven om in de aanval te gaan.
Na verloop van tijd kunnen anti-nutriënten je immuunsysteem overactief en overgevoelig maken en bijdragen aan een systemische ontsteking. “Systemisch” wil zeggen dat de ontsteking kan optreden in je hele lichaam, inclusief je huid.
Zodra het lichaam antistoffen heeft gemaakt tegen eiwitten (zoals gluten) die lijken op lichaamseigen eiwitten en enzymen, dan stijgt de kans dat het lichaam zijn eigen cellen gaat aanvallen. Dit is precies zoals allergieën, auto-immuunziekten en huidziekten zoals rosacea en eczeem zich ontwikkelen.
Structureel verwant aan alfa-tomatine is solanine. Dit anti-nutriënt zit in de familie van de nachtschades: aardappel, paprika, tomaat, aubergine, pepers, gojibessen, en tabak.
De lijst van mogelijke klachten waarmee solanine geassocieerd wordt, is lang. Hiertoe behoren ook allergieën en huidproblemen zoals eczeem en rosacea.
Tegenwoordig worden veel meer dan vroeger aardappelen met schil gegeten, omdat juist in de schil de meeste vitamines en mineralen zouden zitten. Gezien het hoge gehalte aan solanine juist in de schil, is het verstandiger deze trend aan je voorbij te laten gaan.
Kortom: anti-nutriënten kunnen ons lichaam belasten en auto-immuunziektes en huidproblemen zoals eczeem bevorderen doordat ze bijdragen aan:
- een verslechterde opname van voedingsstoffen (zie oorzaak 6),
- een lekkende darm (zie oorzaak 9),
- een continu geactiveerd immuunsysteem.
Als je slechts af en toe bonen of andere peulvruchten eet, en niet dagelijks tomaten (en dan wel zo rijp mogelijk) en aardappelen, dan zal het wel meevallen met de schade die anti-nutriënten aanrichten.
Vegetariërs en veganisten moeten echter oppassen:
Eczeem oorzaak 11: Verstoorde hormoonbalans
Hormonen zijn signaalstoffen die door je klieren in verschillende lichaamsdelen worden afgescheiden om verschillende processen in je lichaam aan te sturen. Hormonen hebben invloed op zowel langlopende lichaamsprocessen, zoals de groei of de puberteit, als kortlopende lichaamsprocessen zoals bloeddruk en angstreacties.
Sinds kort weten we dat hormonen ook invloed hebben op de kwaliteit van de huid en huidproblemen zoals eczeem:
Wetenschappers hebben namelijk ontdekt dat het gen dat cruciaal is voor de aanmaak van geslachtshormonen, ook gerelateerd is aan het vermogen van de huid om huidvetten te produceren en zichzelf te hydrateren.
Dit wijst erop dat een verstoorde hormoonbalans kan bijdragen aan de ontwikkeling en instandhouding van eczeem.
De huid heeft talrijke receptoren voor oestrogeen. Zo helpt oestrogeen de juiste hoeveelheid huidvetten te produceren. Verder reguleert dit hormoon de dikte van de huid, de hydratatie van de huid, wondgenezing en de barrièrefunctie.
Een tekort aan oestrogeen vertaalt zich in een drogere huid, een verstoring van de huidflora en meer jeuk. Deze verschijnselen zijn zeker zichtbaar bij patiënten met eczeem.
Er zijn verschillende factoren die je hormoonhuishouding langdurig uit balans kunnen brengen:
- Onverteerde eiwitfragmenten die de lekkende darm doorlaat (zie oorzaak 9) kunnen zich, eenmaal in het bloed, gedragen als hormonen en dus allerlei belangrijke processen in je lichaam ontregelen.
- Chronische laaggradige (sluimerende) ontsteking in het hele lichaam, waardoor deze dus direct en indirect kan bijdragen aan eczeem.
- Aandoeningen zoals diabetes, schildklieraandoeningen, syndroom van Cushing, polycysteus ovarium syndroom (PCOS), eierstokkanker en prostaatkanker.
- Medicijngebruik.
- Een ongezonde leefstijl met een eenzijdig dieet, (chronische) stress, gebrek aan slaap en gebrek aan lichaamsbeweging.
- Puberteit, menopauze. Periodieke of tijdelijke verstoringen van de hormoonbalans, zoals bijvoorbeeld voor of tijdens de menstruatiecyclus en aan het begin van de puberteit of menopauze, zijn echter eerder triggers van eczeemopvlammingen bij mensen die al aanleg voor eczeem hebben dan achterliggende oorzaken van eczeem.
Aanbevolen product
Bekijk ons hele dossier: Eczeem
We horen graag van u! Reageer op dit artikel